"Estamos avanzando cara a unha organización que fomenta a anticipación, a responsabilidade ea creatividade a través da colaboración."
Juan Güell Ubillos
Director Xerente de Mutua Universal
"Estamos avanzando cara a unha organización que fomenta a anticipación, a responsabilidade ea creatividade a través da colaboración."
Juan Güell Ubillos
Director Xerente de Mutua Universal
O ano 2018 foi, en liñas xerais, un ano positivo para a economía española. Segundo o Instituto Nacional de Estatística (INE), o PIB medrou un 2,6 %, o menor incremento dos últimos catro anos, aínda que superou de novo a media da zona do euro (1,8 %).
Esta evolución positiva trasladouse ao mercado laboral, coa creación de 566.200 empregos e 19,56 millóns de afiliados á Seguridade Social, a mellor cifra desde agosto de 2008. Con 210.484 persoas desempregadas menos, a cifra do paro quedou en 3,2 millóns, un 14,4 % sobre a poboación activa, que supón un ritmo de redución interanual do 6,2 % e encadea seis exercicios consecutivos á baixa. A afiliación media á Seguridade Social ascendeu ata os 19.024.465 ocupados en decembro, no mellor dato de peche do ano dos últimos 11 anos, aínda que segue estando por debaixo dos 19.372.777 de afiliación rexistrada en decembro de 2007.
No pasado exercicio, Mutua Universal acadou unha cifra total de ingresos de 1.082 millóns de euros, un 9,7 % superior ao ano anterior, cuns resultados positivos de 44,3 millóns. Grazas a unha rigorosidade na xestión e a unha optimización dos recursos, a tesourería non presenta problemas de liquidez e mantemos a cobertura para reservas establecida en todos os capítulos. Mutua Universal é hoxe unha entidade saneada que saldou nos últimos anos a práctica totalidade da débeda consecuencia de litixios e reclamacións dun período anterior, e mantén un patrimonio histórico considerable e solvente, como se pode comprobar nas contas desta memoria.
Ao peche de 2018 dabamos cobertura a 1.464.701 traballadores e 165.678 empresas. Hai que destacar que o 90,44 % dos traballadores por conta allea incorporados e o 86,09 % das novas empresas que confiaron en Mutua Universal contrataron, ademais da cobertura de continxencias profesionais, a protección fronte ás continxencias comúns, nunha tendencia marcadamente crecente.
Valoramos moi positivamente os resultados da xestión nun exercicio que, pese á bonanza dos principais indicadores da economía nacional e dada a tendencia anticíclica do noso sector, foi adverso para as mutuas. O marco regulador determínanos a seguir unha lóxica similar ao sector das aseguradoras –prestar cobertura de forma reactiva– cando a nosa esencia e vocación é o servizo proactivo, tanto no ámbito estrito da asistencia sanitaria como na xestión administrativa e a prevención.
Coa estabilidade e o crecemento económico, a creación de emprego recupérase e, en paralelo, o absentismo aumenta de forma desproporcionada. En consecuencia, dispárase o gasto que deben asumir as mutuas e que finalmente repercute nunha diminución dos ingresos para a Seguridade Social.
Nos últimos anos, o sector asumiu un incremento moi significativo de gasto que puxo ao límite o sistema. O ano 2018 foi particularmente difícil neste sentido. Só no último exercicio, deixáronse de producir bens equivalentes ao 5,86 % do PIB debido ao absentismo, a xestión da incapacidade temporal por continxencias comúns marcou un resultado negativo total de 747 millóns de euros, o resultado do conxunto de mutuas diminuíu un 5,72 % e o impacto total da prestación económica por continxencias comúns foi de 7.500 millóns de euros para a Seguridade Social. No ciclo 2014-2018 de recuperación económica, o gasto por prestacións incrementouse un 58 %.
A esa situación límite de orixe estrutural que viviu o sistema de mutuas engadíronse outros factores de incerteza como son as tensións políticas e económicas entre grandes potencias, que ameazan un crecemento económico sostido imprescindible para reducir o endebedamento do Estado e asegurar unha prosperidade inclusiva para millóns de cidadáns que están en situación de precariedade.
En 2018 fíxose máis necesario ca nunca progresar nas dúas liñas fundamentais que forman parte do noso ADN empresarial: a mellora continua e a innovación, co obxectivo de mellorar a eficiencia dos procesos e orientarnos cara á redución dos custos.
Pero, sen dúbida, o feito máis relevante para nós foi o cambio de Goberno de inicios de xuño, tras o éxito dunha moción de censura que moi poucos prognosticaron. Pola súa natureza, o sistema das mutuas colaboradoras coa Seguridade Social é un sector moi regulado e, polo tanto, dependente das directrices do Executivo. A respecto disto temos que manifestar a nosa satisfacción por canto fomos capaces de establecer unha relación profesional de confianza mediante unha colaboración franca e efectiva en completa transparencia. O novo equipo xestor, que viña con moita experiencia e coñecía ben a Mutua Universal, puido comprobar –así nolo dixeron– como evolucionaramos nos últimos anos para ser unha referencia para o sector en non poucos aspectos.
Porén, iso non evitou que tivésemos que traballar con empeño para adaptarnos ás novas disposicións de carácter normativo ou outras medidas que se adoptaron co obxectivo de manter un sistema composto de mutuas rendibles e saneadas. Unha visión que compartimos e pola que traballamos día a día.
Malia non haber razóns fundadas para o optimismo, abordamos o deseño dun novo Plan Estratéxico desde a prudencia, pero coa firme determinación de cumprir coa nosa misión de “velar pola saúde e o benestar dos nosos mutualistas, xestionando os servizos e as prestacións con rigorosidade e excelencia, comprometidos coa sociedade e sostibilidade do sistema”.
Para conseguilo, facíase máis necesario ca nunca progresar nas dúas liñas fundamentais que forman parte do noso ADN: a mellora continua e a innovación. Marcamos o obxectivo de mellorar a eficiencia dos procesos e orientarnos cara á redución dos custos.
Para ese fin, intensificouse o esforzo na optimización da xestión de compras, a optimización das nosas instalacións, a diminución da dependencia de provedores alleos ao sistema e o establecemento de alianzas de colaboración con outras mutuas.
Os retos aos que nos enfrontamos requiren un coñecemento actualizado e preciso da marcha dos procesos para identificar sistematicamente as desviacións e as oportunidades de mellora; asegurando, ademais, que o impacto das decisións se implante uniformemente en toda a organización. Para iso, en 2018 o equipo directivo traballou cada vez máis sobre o terreo: os comités directivos son agora itinerantes, promóvese o desprazamento de profesionais das áreas funcionais cara ao territorio e perséguese unha maior transversalidade na xestión de proxectos. Todo iso implicou unha revisión da nosa cultura empresarial para eliminar silos, promover o talento e fomentar a resolución de retos e conflitos de forma transversal ou colectiva.
Progresamos cara a unha organización fortemente centralizada na administración de recursos, pero orientada cara ao territorio, que é onde ten lugar o contacto con traballadores e empresas e, pola súa parte, máis transversal que verticalmente xerárquica, para estimular a anticipación, a responsabilidade e a creatividade mediante a colaboración.
Para acadar estes obxectivos, así como para manter a vocación de excelencia nos nosos servizos, contamos coa innovación como un aliado natural de aceleración de procesos e achega de valor engadido. As páxinas desta memoria recollen tamén unha cronoloxía da acción innovadora, desde a dixitalización da historia clínica en 1996 ou o desenvolvemento do noso sistema de telemedicina Clínica en liña en 2009 a aplicacións recentes como o deseño de apps de prevención, a integración da realidade virtual en tratamentos psicolóxicos, a implantación da intelixencia artificial ou as plataformas de xestión personalizada. Entre estas últimas destaca a Zona Privada INSS, unha iniciativa propia para axilizar os trámites cos inspectores médicos do Instituto Nacional da Seguridade Social que a Administración está implantando en todo o sistema. Sirvan estes exemplos para corroborar o noso convencemento na innovación como motor de mellora e desenvolvemento continuo, incluso desde moito antes do advento da “era da dixitalización”.
En definitiva, 2018 foi un ano moi intenso que nos consolidou como unha mutua renovada, saneada e solvente, preparada para asumir retos maiores que sen dúbida nos depara o futuro.
O meu agradecemento a todos os traballadores afiliados, tamén aos autónomos e ás empresas que confiaron en nós, así como a todos e cada un dos profesionais de Mutua Universal que co seu traballo, dedicación e empeño nos fan cada día mellores.
O meu agradecemento tamén á Xunta Directiva e en especial ao seu presidente pola súa dedicación e apoio.
Juan Güell Ubillos
Director Xerente de Mutua Universal
Valoramos moi positivamente os resultados da xestión nun exercicio que, pese á bonanza dos principais indicadores da economía nacional e dada a tendencia anticíclica do noso sector, foi adverso para as mutuas.